اصولی که در تعمیر و بازسازی ساختمان ها ذکر میشود بایستی در تمامی عملیات تعمیر و بازسازی ساختمان ها به دقت در نظر گرفته شوند. به ویژه در مورد ساختمان‌های قدیمی یا آسیب دیده بنایی، حایز اهمیت هستند.
تقویت ساختمان به وسیله حذف تمامی بارهایی که امکان برداشت و کاهش آنها وجود دارد (پوشش‌های سنگین، سایه‌بان‌ها، بالکن‌های سنگین و غیره)
بایستی توجه خاصی به بالکن‌هایی که در مصالح بنایی قرار گرفته و ثابت شده و با وزن دیوار بالایی آن در تعالند، معطوف شود. در چنین مواردی قبل از انجام دادن هر نوع عملی بر روی دیوار بالایی این نوع بالکن‌ها، خود بالکن بایستی به طور صحیح مهار و تقویت شود.
پر کردن بازشوهایی که به گوشه‌های ساختمان خیلی نزدیک است و اضافه کردن دیوارهای جدید برای اصلاح خروج از مرکزیت ممکن بین مرکز جرم‌ها و مرکز برش.
قابیلت دسترسی استفاده از روش‌های معتبر که با مصالح تضمین شده، تجربیات شخصی و نظارت پیوسته، بتواند به راحتی مورد اجرا قرار گیرد.
در حین عملیات تعمیر، توصیه کلی بر آن است که به منظور مقابله با ساخت ناصحیح یا طراحی ناموفق محتمل در مقابله زلزله، ساختمان‌ها مورد تقویت قرار گیرند.
در صورتی که میزان نامتقارن بودن ساختمان زیاد باشد یا وقتی که ساختمان یک طبقه‌ای به ساختمان دو طبقه متصل میشود، ضروری به نظر می‌رسد که پیوستگی ساختمان در نقاط مزبور قطع شده و بر حسب نیاز، یک دیوار یا یک تیر جدید در این مقاطع قرار داده شود./ تعمیرات ساختمان
تقویت سقف
اینکار را می‌توان با کوبیدن تخته‌هایی که با میخ به طور عمودی به تخته‌های موجود در سقف وصل میشوند عملی کرد یا اینکه می‌توان بر روی سقف موجود دال نازکی از بتن آرمه در محل ساخت. در این حالت باید آرماتورهای دال به سقف چوبی موجود با میخ وصل شوند و بازسازی ساختمان به دیوارها با استفاده از مهار یا قلاب متصل شوند. برای درگیر کردن آرماتورهای دال بتنی با دیوارها می‌توان در دیوار سوراخ‌هایی ایجاد کرد و سپس آن را با صمغ یا ملات ماسه سیمان منبسط شونده پر کرد و بعد قلاب‌هایی را با فشار به سوراخ های مزبور وارد نمود.
اتصال کف به دیوارها
این اتصالات با تسمه فولادی که به تیرهای چوبی و تخته‌های کف طبقه پیچ شده و از حفره‌ای که در دیوار با مته ایجاد میشود عبور کرده و به خوبی مهار شده، ساخته شود. سپس این حفره‌ها با دوغاب سیمان مسدود میشوند. چنانچه از شبکه‌های فولادی برای تقویت کف استفاده شود در این صورت باید با تعبیه زائده اتصال از بتن آرمه در دیوار موجود به فواصل ۳ متر به ۳ متر و ادامه شبکه آرماتور کف تا داخل این زائده‌ها، اتصال کف به دیوارها را تامین نمود.
سقف‌های طاق ضربی
در تمامی روش‌های تقویت، فرض اساسی این است که سقف به طور یکپارچه عمل می‌کند در غیر این صورت نمی‌توان از عنصر لرزه بری که در یک بخش از ساختمان قرار گرفته برای جذب نیروهای زلزله در بخش‌های دیگر استفاده کرد. سقف‌های طاق ضربی از صلبیت برشی نسبتاً خوبی برخوردار هستند اما به روش زیر می‌توان بر درجه اطمینان افزود.
خاک و سنگ و نخاله روی آجرها را برداشته و میگردهایی را به فاصله حداکثر ۱ متر به تیرها جوش می‌دهند.
روی سقف بتن ریخته تا پوششی به ضخامت حداقل ۵ سانتیمتر روی تیرها ایجاد شود.
در مواردی که استفاده از روش فوق میسر و اقتصادی نباشد می‌توان به روش زیر عمل کرد البته درجه صلبیت به اندازه روش قبل نیست.
اندود سقف را از زیر در هر اتاق به طور ضربدری میتراشند و یک جفت میلگرد نمره ۸ را به زیر تیر آهن جوش می‌دهند.
روی دیوارهای باربر، فاصله بین تیرها را تمیز کرده، پس از جوش دادن سه میلگرد نمره ۱۸ به تیرهای جوش داده روی آنها را بتن ریخته تا بازسازی ساختمان یک کلاف افقی به ارتفاع حداقل ۲۵ سانتیمتر ایجاد شود.
دیوارهای آجری به علت جرم زیادشان در زلزله‌ها تمایل به جدا شدن از سقف را دارند و در بسیاری از موارد اتصال بین سقف‌ها و دیوار به اندازه‌ای نیست که از جدایی آنها جلوگیری کند.
برای انتقال برش ناشی از نیروهای زلزله از دیافراگم به دیوارها باید اتصال کافی بین دیافراگم و دیوار وجود داشته باشد.
ترک در تکیه گاه قوس
در اثر نشست ستون، نیروی فشاری بر قوس وارد میشود. در نتیجه این حالت باعث ترک و شکست در محل تکیه گاه‌های قوس از یک یا دو جهت میشود که به ترتیب زیر تعمیر میشود.
در ابتدا قوس شمع بندی دقیق و مطمئن انجام شده به طوری که بتوان تکیه گاه قوس را خالی کرده و به طور کامل بنایی و مهارسازی آن را انجام داد.
چنانچه نشست ترک سطحی باشد ابتدا جداره ترک کاملاً خالی شده، غبار آن گرفته شده و مرطوب میشود و سپس ملات گچ دستی اصطلاحاً به طور شلاقی در عمق درز و ترک رانده شده و به وسیله لاشه آجر حجم ترک فشرده و پر میشود و سپس گچکاری آماده و کشته در سطح کار انجام میشود.
چنانچه نشست و ترک عمیق باشد به ترتیب زیر عمل میشود./ تعمیرات ساختمان
با ملایمت به طوری که قوس دچار شکستگی نشود به وسیله قلم تیز و چکش رج‌هایی از تیکه گاه آن کاملاً خالی میشود.
درست در مقابل رج‌های خالی شده قوس از پای کار و ستون پخ شده نیز رج‌هایی تخلیه میشود.
با آجرهای سبز و زرد در حد جوش و با ملات گچ تیزون (پرگیر و زودگیر) و با رعایت آبخور بودن آجرها بودن آجر محل‌های خالی شده و بازسازی ساختمان درون ترک به وسیله رج‌های مورب و اتصال تکیه گاه از ستون و قوس به طور دقیق بنایی میشود.
کاربند کردن بین رج‌های اتصال سبب درگیری کامل قوس میشود.
چنانچه خطر نشست شکست را با اتصال دادن رج‌ها نتوان مهار نمود سطح میانی قوس به شکل افقی جهت نشست تیر آهن یا تیر مقاوم چوبی به وسیله قلم و چکش با دقت خالی میشود.
جهت برش محل ذکر شده اگر از دستگاه فرز استفاده شود خطر شکست و تکان خوردن در قوس پیش نمی آید.
سطح تخلیه و محل تیر آهن تا روی ستون‌ها و تکیه گاه قوس دنبال میشود.
پس از جاروب کردن محل خالی شده و مرطوب ساختن آن، تیر آهن در محل خود مستقر شده و بلافاصله به وسیله گچ تیزون و روان اطراف آن پر میشود.
کاربند کردن اطراف تیر آهن با دقت انجام میشود و به طور کلی با تیرکشی به صورت پل اولاً قوس نگهداری شده و در ثانی در تحمل باربری آن کمک فراوان می‌کند.
پوشش‌های بتن آرمه
در مورد آسیب‌های وسیع دیوارهای ساختمان‌ها که جز موارد قابل تعمیر شناخته شده اند بایستی ترجیحاً از پوشش بتن آرمه دو گانه‌ای استفاده شود.
قبل از انجام دادن هر کاری همه اندودکاری ها بایستی به طور اصولی و منظم برچیده و ملات از روی اتصالات آجری و سنگی پاک شوند و در ضمن سنگ‌ها بایستی تا بیشترین عمق تحت اثر فشار آب شستشو شوند.
پوشش مقاطع ترجیحاً با بتن ریزدانه صورت می‌گیرد که ضخامت ۵۰ میلیمتر (برای آجرکاری) تا ۱۰۰ میلیمتر (برای مصالح بنایی) همچینی بر اساس شدت آسیب وارده افزایش می‌یابد./ انجام بازسازی ساختمان
اگر بتن درجا مورد استفاده قرار می‌گیرد ضخامت هر لایه پوشش باید از ۱۰۰ میلیمتر بیشتر باشد. برای سازه‌های ساده و متعراف طراح می‌تواند در مورد جایگزین کردن بتن ریزدانه یا بتن درجا با دوغاب سیمان که دارای ۴۰۰ کیلوگرم سیمان در هر مترمکعب بتن است مختار باشد.
در حالتی که کف چوبی باشد پوشش را می‌توان بدون هر هم زدن اتصالات اعمال نمود. اگر کف موجود نتواند به حد کافی به عنوان یک کف صلب که نیورهای جانبی را توزیع می‌کند عمل کند، در این صورت یک لایه ضخیم پوششی قادر خواهد بود که امر جابجایی کف چوبی را با دال بتن آرمه تسهیل کند. این دال را می‌توان بر وری لایه پوششی داخلی یا بر روی بریدگی کوچکی که در درون مصالح بنایی ایجاد میشود به طور صحیح اجرا نمود.
در مورد دال‌های بتن آرمه، پوشش مورد نظر با جوشکاری آرماتورهای لایه پوششی بر روی آرماتورهای دال یا سوراخ‌هایی به قطر ۱۰۰ میلیمتر در فواصل هر ۵۰۰ میلیمتر ایجاد و آرماتورهای اتصال از داخل این سوراخ ها عبور داده میشوند.
پوشش‌های داخلی و خارجی با واسطه کلاف تقویتی بتن آرمه به یکدیگر متصل م‌شوند و این کلاف تقویتی در تراز تکیه گاه سقف ساخته میشود. برای کلاف‌های تقویتی بتن آرمه که در تراز پایین تری قرار دارند، نظیر این اتصال مفید است.
اگر دیواری که بدین ترتیب تقویت میشود طولی بیش از ۶ متر داشته باشد بایستی یک پشت بند بتن آرمه عرضی بر روی لایه پوششی داخلی به صورت دیواری باریک و کوتاه به ضخامت ۶۰۰ میلیمتر احداث شود./ بازسازی و تعمیرات ساختمان
م: عمران سافت
